Beginnen is altijd het lastigst, dat herken jij vast ook bij het leren voor de examens. Hoewel iedereen wel weet dat het blijven uitstellen van een taak niet tot het beste resultaat zal leiden, doen we het allemaal wel eens. Zeker als je denkt dat iets moeilijk zal worden of als je iets niet leuk vindt om te doen (zoals de eindexamens), is de kans groot dat je het voor je uit zult schuiven. Je vertoont dan uitstelgedrag.
Uitstelgedrag is niet handig, maar zelfs als je je dat realiseert, blijft het lastig er iets aan te doen. In dit artikel leggen we uit wat de oorzaken van uitstelgedrag zijn en hoe je uitstelgedrag aan kunt pakken. Dat gaat helpen om je examens te halen!
Hoe komt het dat je maar niet begint met leren, terwijl je weet dat je nu echt moet beginnen om je examens nog te kunnen halen?
De oorzaak van uitstelgedrag heeft voornamelijk te maken met het feit dat we geneigd zijn te kiezen voor directe beloning, in plaats van het behalen van lange termijn doelen. Een voorbeeld: Zou je liever vandaag 100 euro krijgen of over een maand 110 euro? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat veruit de meeste mensen kiezen voor de eerste optie.
Daarnaast is het zo dat je hersenen een bepaald stofje aanmaken als je leuke dingen doet. Hierdoor voel je je prettig. Dit stofje heet dopamine. De dingen die je steeds uitstelt, zijn vaak taken die je minder leuk vindt en waarbij dus geen dopamine vrijkomt. Hierdoor ben je minder gemotiveerd om deze taken te doen.
Uitstelgedrag bij het leren voor examens, kan ook versterkt worden doordat je juist andere niet leuke taken gaat uitvoeren. Deze dingen zijn in principe wel nuttig, maar in deze situatie gebruik je ze om ervoor te zorgen dat je niet aan je leerwerk toekomt. Denk bijvoorbeeld aan het doen van de afwas of het opruimen van je kamer, terwijl je morgen een belangrijke toets hebt.
Nu we weten waarom we vaak uitstelgedrag vertonen, kunnen we gaan kijken naar een oplossing. Hieronder een aantal tips.
Tip 1: Maak een to-do-lijstje met korte termijn doelen
Zoals hierboven al gezegd, is bewezen dat mensen liever voor een korte termijn doel kiezen, dan voor een lange termijn doel. Bovendien lijkt iets moeilijker als het als één grote taak omschreven is. Dan weet je niet waar je moet beginnen. Daarom is het handig om grote taken te verdelen in kleinere taken. Dit doe je door voor elke grote taak die je moet uitvoeren (leren voor het eindexamen biologie), telkens de eerstvolgende stap te bepalen (een begrippenlijst maken voor hoofdstuk 1). Maak op deze manier voor elke taak een to-do-lijstje met daarop de eerstvolgende actie. Telkens als je die actie hebt gedaan, vink je hem af (dat voelt goed!) en bedenk je direct de volgende eerstvolgende actie, zo is er geen tijd voor uitstelgedrag.
Tip 2: Zorg voor een stok achter de deur of een beloning
Als je eenmaal je korte termijn doelen hebt vastgesteld, moet je jezelf motiveren om deze ook te gaan behalen. Het kan daarbij helpen om een stok achter de deur te hebben. Dit doe je door anderen (je ouders of vrienden bijvoorbeeld) te vertellen wat je van plan bent vandaag af te krijgen. Je zult merken dat het dan extra vervelend voelt als dit toch niet lukt. Dat motiveert je om snel aan de slag te gaan met het leren voor je examens.
Een ander idee is om een beloning voor jezelf te bedenken, die je krijgt als je de taken voor die dag eenmaal volbracht hebt. Bijvoorbeeld een aflevering van je favoriete serie kijken als je hoofdstuk 2 van scheikunde hebt samengevat en de woordjes voor Engels hebt geoefend. Dan is het opeens ook een stuk aantrekkelijker om direct te beginnen met leren: weg uitstelgedrag!
Tip 3: Motiveer jezelf voor het uiteindelijke doel en verander je mindset
Met de twee bovengenoemde tips lukt het waarschijnlijk om aan de slag te gaan, maar dit betekent nog niet dat je er ook plezier in hebt. Om te zorgen dat je het leren minder stom vindt, helpt het om voor jezelf duidelijk te maken waarvoor je het uiteindelijk allemaal doet. Het doel is natuurlijk om het eindexamen te halen, maar waarom is dit voor jou nou zo belangrijk? Kijk je bijvoorbeeld heel erg uit om een bepaalde studie te doen, ben je juist van plan een tussenjaar te nemen waarin je de wereld om gaat reizen of heb je er gewoon echt geen zin in om volgend jaar het examenjaar over te moeten doen? Dan moet je slagen!
Bedenk voor jezelf waarom het behalen van het uiteindelijke doel voor jou zo belangrijk is en schrijf dit op. Hang het papier op in de buurt van je bureau. Zo word je iedere keer dat je gaat leren voor je examen extra gemotiveerd!
Als je eenmaal je boeken hebt opengeslagen, is er altijd nog het gevaar van afleiding of gebrek aan concentratie. Heb je hier veel last van? Lees dan onze tips over het vergroten van je concentratie, het artikel over het belang van slapen om goed te kunnen leren en onze tips over wat je het best kunt eten als je veel moet leren.